ایران سرزمین گردش است. به هر استانی که سر بزنید، بسته به اکوسیستم ویژهاش، میراث طبیعی خاص خودش را به رخ میکشد. استان گیلان از استانهای دیدنی ایران به حساب میآید. از جاهای دیدنی گیلان میتوان به تالاب انزلی اشاره کرد. مرداب انزلی از نوع تالابهای ساحلی و به دریای خزر متصل است.
تالاب انزلی از مهمترین جاهای دیدنی انزلی است که در استان گیلان قرار دارد. یکی از شاخصههای معروف این تالاب نیلوفر آبی نام دارد؛ اما مشهورترین گیاه مرداب انزلی، لاله مردابی یا لوتوس است که از نظر ظاهری به همین نیلوفر آبی شباهت زیادی دارد.
همین شباهت، پوشش گیاهی و اکوسیستم جانوری منطقه، تالاب را در فصول مختلف به قطعهای از بهشت تبدیل میکند.
شما با تماشای این زیبایی قطعا متوجه گذر زمان نخواهید شد. با مجله گردشگری علیبابا همراه باشید تا با این مرداب بهشتگونه بیشتر آشنا شوید.
تالاب انزلی کجاست؟
تالاب انزلی در استان گیلان و جنوبغربی سواحل دریای خزر است.
بهترین زمان بازدید از تالاب انزلی چه موقعی است؟
شما در همه فصول میتوانید به تالاب انزلی سفر کنید، اما برای تماشای لالههای تالاب باید از اواخر خرداد تا انتهای تابستان به این مکان سفر کنید.
کدام جاذبههای گردشگری به تالاب انزلی نزدیک است؟
تالاب انزلی چه امکانات رفاهی و تفریحی دارد؟
اطراف تالاب رستوران و غذاخوریهای مدرن و ستنی به وفور به چشم میخورد. بازار محلی، کایاکسواری، قایقرانی، پرندهنگری و ماهیگیری از جمله امکانات تفریحی تالاب انزلی است.
در بازدید از تالاب انزلی شرایط اقامت چطور است؟
در اطراف تالاب شما میتوانید با رعایت قوانین کمپ کنید یا به هتلها و اقامتگاههای محلی بروید.
نگاهی به ویژگیهای تالاب انزلی
شهر بندری انزلی به نوبه خود یکی از جاذبههای دیدنی ایران محسوب میشود. بافت منحصربهفرد این منطقه، این شهر را به یکی از مناطق مهم توریستی کشور تبدیل کرده است. بین مکانها و جاذبههای دیدنی متعدد این شهر، تالاب انزلی جایگاه ویژهای دارد که به بررسی آن میپردازیم.
قبل هر چیز بد نیست بدانید که درباره یک تالاب ۱۵ هزار ساله صحبت میکنیم. مرداب انزلی مهمترین تالاب آب شیرین کشور و یکی از نمونههای نادر تالاب در دنیاست. این تالاب که به عنوان زیستگاه، به بیش از ۱۵۰ گونه جانوری اعم از پرندگان و آبزیان پناه داده و در فواصل مختلف، میزبان و پناهگاه پرندگان مهاجر است.
وسعت مرداب انزلی در فصول مختلف از ۸۰ کیلومتر تا ۱۲۰ کیلومتر تغییر میکند. عمق این حوزه هم بسته به نوسانات سطح آب دریای خزر و میزان بارشها در بالاترین حالت حدود ۵ متر میشود؛ اما در فصول کم بارش عمق دریاچه به یک متر هم میرسد.
تالاب طبیعی و آب شیرین انزلی، ۱۱ رود اصلی و ۳۰ رود فرعی دارد. این رودها پس از آبیاری مزارع و شالیزارها بههمراه جریانهای سطحی حوزه آبریز تالاب به آن وارد میشوند.
پوشش گیاهی مرداب انزلی به تنهایی با منظره چشمنوازش برای گردشگران جذاب خواهد بود. با این حال ماهیگیری، قایقرانی، امکان کمپ شبانه و پرندهنگری از جذابیتهای این تالاب، گردشگران را به این سمت میکشاند.
تالاب انزلی کجاست؟
همانطور که بالاتر اشاره شد، بندر و تالاب انزلی در استان گیلان قرار دارد. مرداب انزلی در جنوبغرب ساحل دریای خزر و شمال شهر انزلی جا خوش کرده است. شهر انزلی تا این تالاب حدود ۴۰ دقیقه فاصله دارد.
تالاب انزلی از نظر محدوده جغرافیایی هم از شمال به انزلی، از شرق به پیر بازار، از غرب به کپورچال و از جنوب به صومعهسرا میرسد.
لوکیشن تالاب انزلی در گوگلمپ
بهترین مسیر دسترسی به تالاب انزلی
مرداب انزلی در جنوب غربی سواحل دریای خزر قرار دارد. برای رسیدن به این میراث باستانی از مبدا تهران باید از طریق جاده رشت انزلی به سمت تالاب بروید.
در راه از شهرهای قزوین، روزبارسراوان، فومن و صومعهسرا عبور میکنید تا به مرداب انزلی برسید. برای گردش و لذت از همه دیدنیهای این تالاب میتوانید که یک قایق اجاره کنید. قایق بهترین وسیله نقلیه برای گردش و بازدید از مرداب بینالمللی انزلی است.
فاصله بندر انزلی تا تالاب انزلی
از بندر انزلی تا تالاب انزلی راه زیادی نیست و تنها ۴۱ کیلومتر این دو مقصد فاصله وجود دارد. برای این مسیر یک ساعت زمان در نظر بگیرید.
فاصله رشت تا تالاب انزلی
رشت تا تالاب انزلی حدود ۵۴ کیلومتر فاصله دارد. برای سفر به انزلی از مبدا رشت، بین ۱ تا ۲ ساعت راه پیش رو دارید.
فاصله لاهیجان تا تالاب انزلی
فاصله لاهیجان تا تالاب انزلی ۱۰۵ کیلومتر است. شما از لاهیجان تا مرداب انزلی کمی بیشتر از ۲ ساعت راه خواهید داشت.
فاصله تهران تا تالاب انزلی
در آخر فاصله تهران تا تالاب انزلی حدود ۳۷۴ کیلومتر است. برای سفر به انزلی از مبدا تهران بین ۵ تا ۶ ساعت در راه خواهید بود.
بهترین زمان بازدید از تالاب انزلی
بهترین زمان بازدید از تالاب انزلی کاملا به شما بستگی دارد. هوای گرم و مرطوب را دوست دارید یا به فصول معتدل علاقهمند هستید؟
به هرحال خوب است درنظر داشته باشید در تعطیلات و ایام نوروز افراد بسیاری برای تماشای جاذبههای این تالاب به انزلی سفر میکنند. به تبع همین موضوع هم هزینه اقامت و گردش نسبت به سایر روزهای سال، بالاتر میرود.
تالاب انزلی در بهار
بهار یکی از بهترین فصول برای سفر به تالاب انزلی است. در این فصل نه تنها هوا معتدل است، که در اول بهار میتوانید به تماشای پرندههای مهاجر بنشینید. این زمان بهترین فرصت برای افرادی است که به پرندهنگری علاقه دارند و میتوانند ساعتها با دوربین دوچشمی به تماشای پرندهها مشغول باشند.
اواخر خرداد تا پایان تابستان، با گرمشدن هوا بهترین زمان برای لالههای مرداب و لوتوسها فرامیرسد. منظره دیدنی و بینظیر پوشش گیاهی سطحی مرداب، ارزش تحمل رطوب و گرمای فصل را دارد.
تالاب انزلی در زمستان
تالاب، مرداب انزلی در فصل زمستان هوای بسیار معتدلی دارد. در زمستان تالاب مثل بهار، میزبان پرندههای مهاجر بوده و منظره بینظیری حوالی آن شکل میگیرد. تالاب انزلی در فصل زمستان خالی از لالههای مرداب است؛ اما اکوسیستم و پوشش گیاهی دائمی منطقه قطعا شما را برای ساعتها محصور خود خواهد کرد.
فصل نیلوفر آبی تالاب انزلی
همانطور که در بالا هم اشاره کردیم، بهترین زمان برای تماشای نیلوفر آبی در تالاب انزلی اواخر خرداد تا پایان تابستان است.
پوشش گیاهی و جانوری تالاب انزلی
زمانی که از اهمیت تالاب انزلی میگوییم، تنها به بعد تاریخی و قدمت آن اشاره نمیکنیم. نوع پوشش گیاهی و تنوع جانوری تالاب انزلی یکی از مهمترین دلایل اهمیت تالاب برای اکوسیستم به حساب میآید که در سطح بینالمللی حائز اهمیت است.
پوشش گیاهی این منطقه شامل گیاهان حاشیهای، شناور، گیاهان غوطهور و گیاهان اراضی میشود که در ادامه به توضیح مختصر آنها میپردازیم؛ اما حیات وحش تالاب هم به دلیل همین پوشش گیاهی متنوع، بسیار وسیع است.
تالاب انزلی، یکی از با ارزشترین زیستگاهها برای پرندگاه، آبزیان، پستانداران و هزاران گونه جانوری دیگر است که به رشد و ادامه بقای آنها کمک میکند.
گیاهان حاشیهای
همانطور که از اسم این گیاه مشخص است، این دسته از گیاهان غالبا در حاشیه مرداب رشد میکنند.
ریشه این گیاهان در خاک و بخش عمدهای از ساقه در آب قرار دارد؛ اما برگها و گلها همگی خارج از آب رشد میکنند. نی، پونه آبی و علف هفت بند در این دسته قرار میگیرند.
گیاهان شناور
نیلوفر آبی، مریم آبی، علف قورباغه و… در دسته گیاهان شناور قرار دارد. گیاه شناور به گیاهانی گفته میشود که گلها یا برگهای آنها در سطح آب شناور هستند و ریشه آنها در دل آب قراردارد.
گیاهان غوطهور
به گیاهانی غوطهور گفته میشود که تمام یا بخش عمده از قسمت رویشی و تولید مثلی آن در آب غوطهور باشد. گیاهانی چون میرپوفیلوم، تیزک، هزار لرگ و… در تالاب انزلی از همین نوع هستند.
گیاهان پیرامون
به اطراف تالاب که نگاه کنید، محیط پیرامون را مملو از درختها و درخچههایی چون شب خسب، توسکا قشلاقی، تخل تالابی و… میبینید. این پوشش گیاهی غنی و متنوع به دلیل خاک مرطوب و شرایط رشد مناسب، محیاست.
زیستبوم تالاب انزلی هم ارزش بالایی دارد. این زیستبوم به دستههای کلی پرندگان، آبزیان، پستانداران و سایر گونهها تقسیمبندی میشوند.
پرندگان
به دلیل پوشش گیاهی عالی و تنوع غذایی هر ساله تالاب انزلی میزبان پرندگان مهاجر است. پرندگانی که دست کم سه ماه از سال را در این مکان زندگی میکنند. سالانه حدود ۱۰ تا ۱۲ میلیون پرنده به این منطقه مهاجرت کرده و مدتی در آن ساکن هستند.
پرندگان بومی تالاب هم شامل انواع مرغابی و غاز، انواع قو، انواع حواصیل، باکلان و… میشود.
آبزیان
یکی از معروفترین خرچنگهای جهان در تالاب انزلی رشد میکند. خوب است بدانید در این مرداب بیش از ۵۰ گونه ماهی وجود دارد. این مکان یکی از مهمترین مکانها برای رشد و تکثیر ماهیهای خاویاری است.
پستانداران
پوشش گیاهی مناسب و منبع غذایی کافی باعث شده اطراف تالاب گونههای پستاندار متنوعی چون شنگ، گزار، خارپشت، راسو، شغال و… زندگی کنند.
شرایط ماهیگیری در تالاب انزلی
تالاب انزلی یک گزینه عالی برای تجربه ماهیگیری است. به همین دلیل این ورزش آرامشبخش از اصلیترین تفریحات گردشگران این منطقه به حساب میآید. از آنجایی که در سالهای اخیر قوانین سختگیرانهای برای این موضوع وضع شده، بهتر است قبل برنامهریزی حتما از راهنماهای محلی پرسوجو کنید.
در بعضی فصول از جمله بهار، ماهیگیری در تالاب ممنوع است. پیرو همین مهم، اطراف تالاب ابزار ماهیگیری اجاره داده نمیشود. شما باید با خودتان قلاب، طعمه، سطل و صندلی همراه داشته باشید.
دلیل نامگذاری تالاب انزلی
بنا به آنچه روایت شده نام تالاب انزلی از کلمه محلی و بومی همزلی آمده است. همزلی به زبا گیلکی «نزدیکی آب و خشکی» معنا میشود. از همینرو احتمال میرود که نام بندر انزلی هم به همین دلیل با این تالاب یکسان باشد.
با نگاه دیگر اما از آنجایی که این تالاب قدمت ۱۵ هزار ساله دارد، ممکن است کلمه انزلی از واژههایی مانند انزلیوس یا انزلیا با ریشه یونانی و به معنای مرداب، آمده باشد.
گشتی در جزایر تالاب انزلی
حالا که این تالاب قدیمی را بهتر شناختید، وقت آن است که در جزایر آن هم گشتی بزنید.
– میان پشته بزرگ و کوچک
میان پشته بزرگ و کوچک از جزایز جنگلی تالاب است. میان پشته از مکانهای بسیار دیدنی منطقه به حساب میآید. در این جزیره باغی به نام باغ شاه با قدمتی از دوران خسروخان وجود دارد؛ اما این تنها مکان دیدنی این جزیره نیست.
کمی که در جزیره غرق تماشا شوید، ۵ ویلا و حدود ۴۵ کلبه ماهیگیری نظر شما را جلب خواهد کرد. از دیگر باغهای این جزیره نام باغ یوسفآباد بسیار به گوش میرسد.
جالب است بدانید این جزیره تنها یک متر از دریا ارتفاع دارد، به همین دلیل در فصولی که باد زیاد باشد، این جزیره همواره در معرض سیلاب است.
– میان گوده و اکبر آباد
اکبرآباد یکی از کوچکترین جزیرههای تالاب است که در نزدیکی قلم گوده و کنار میان گوده واقع شده است.
– قلم گوده بزرگ و کوچک
قلم گوده از مهمترین جزایر تالاب است. این جزیره که به واسطه یک رودخانه از شهر جدا و از طریق یک پل به شهر اتصال دارد، در گذشته محلی برای لنگر انداختن کشتیهای باری بوده است. در این جزیره یک گذرگاه عمیق برای بارگیری راحت کشتیها وجود دارد.
– میان پشته کول
از دیگر جزایر تالاب انزلی میتوان به میان پشته کول اشاره کرد که به درختهای سرسبز و پوشش گیاهی متراکم معروف است.
– مرادگوده
مرادگوده برای مردم محلی جزیرهای است که میتوانند برای شکار مرغابی به آنجا بروند و یک عصر دلنشین را تجربه کنند. در بخشهایی از این جزیره هم کاشت کنف رایج است.
– چراغ پشتان
از دیگر جزایز دیدنی تالاب انزلی میتوانیم به چراغ پشتان اشاره کنیم. اهالی این جزیره همگی کشاورز و دامدار هستند. همچنین به واسطه پوشش گیاهی بکر منطقه، اکوسیستم و زیستبوم چراغ پشتان هم بسیار گوناگون است.
جاهای دیدنی اطراف تالاب انزلی
حالا که تا اینجا آمدید، حیف است به جاهای دیدنی اطراف تالاب انزلی سر نزنید.
– بوستان ساحلی انزلی
بلوار ساحلی انزلی که به بوستان ساحلی انزلی هم شهرت دارد، اولین پارک به سبک نوین یا اروپایی ایران به حساب میآید که در بندر انزلی واقع شده است. همین تاریخچه کنار لوکیشن بینظیر این بوستان میتواند شما را برای پیادهروی در این بلوار ترغیب کند.
پیادهروی در بلوار کنار دریای خزر با چشماندازی به تاسیسات بندری، قایقها، کشتیها و لمس بادی از شمال که از روی آب عبور کرده است. مجسمههای شیر، پلکههایی با همان سبک و سیاق تاریخی و فضای سرسبز محیط، شما را به ساعتها قدم زدن و فرو رفتن در دل تاریخ منطقه وا میدارد.
این بلوار جادویی تا نزدیکترین اسکله تالاب حدود ۱۶ کیلومتر فاصله دارد. شما با ۳۰ الی ۴۰ دقیقه رانندگی به تالاب خواهید رسید.
– حافظیه انزلی
حافظیه انزلی بنایی که برای اهداف هنری ساخته شده و به ترنم موسیقی معروف است. از آنجایی که این بنا شباهت زیادی به بنای حاظیه شیراز دارد، نام حافظیه انزلی را به خود گرفته است.
البته با توجه به اینکه بنای ترنم موسیقی در سال ۱۳۱۱ و به همت مهندسهای آلمانی ساخته شده است، تصور میشود طرحریزی حافظیه شیراز از این بنا الهام گرفته شده باشد.
بنای ترنم موسیقی در با شماره ۱۵۱۳ در فهرست آثار ملی ثبت شده است. ساخت بنای حافظیه شیراز در سال ۱۳۱۳ شروع و در سال ۱۳۱۶ به پایان رسید.
از این بنای هنری تا تالاب انزلی تنها ۲۰ الی ۳۰ دقیقه رانندگی معادل ۱۲ کیلومتر فاصله دارید.
– کاخ موزه نظامی انزلی
بدون توجه به نام کاخ موزه نظامی انزلی، بنای باشکوهی میان باغی پر از درخت نارنج را تصور کنید که پنجرههای شمالی آن به سمت دریا و پنچرههای جنوبی آن به روی جنگل باز میشود.
کاخ موزه نظامی انزلی که در زمان رضا شاه و در سال ۱۳۰۸ بنا شده است، امروزه یکی از اصلیترین جاهای دیدنی انزلی بهحساب میآید. از این بنا تا نزدیکترین اسکله تالاب حدود ۱۱ کیلومتر فاصله است. به عبارتی با ۲۰ دقیقه رانندگی به نزدیکترین اسکله میرسید.
– دهکده ساحلی بندر انزلی
از جاهای دیدنی معروف انزلی میتوان به دهکده ساحلی انزلی به عنوان بزرگترین باغ شهر ایران اشاره کرد. این باغ شهر مساحتی بالغبر ۲۲۰ هکتار دارد که تنها ۲۰ درصد آن بنای مسکونی است و سایر بخشهای آن را فضای سبز و ساحل تشکیل داده است.
خیابانهای شیک، امکانات تفریحی از جمله استخر، سونا و مجتمعهای تجاری موجود در این دهکده ساحلی، برای هر گردشگری جذاب است. این دهکده رویایی تا تالاب انزلی ۱۴ کیلومتر فاصله دارد و شما با ماشین حدود ۳۰ دقیقه در راه خواهید بود.
امکانات تفریحی تالاب انزلی
تماشای تالاب انزلی به تنهایی میتواند چندین ساعت خوش برای شما رغم بزند؛ اما این فقط بخشی از امکانات تفریحی تالاب انزلی است. در ادامه به توضیحات بیشتر میپردازیم.
– کمپینگ
شبمانی در دل طبیعت و خوابیدن در کیسه خواب یکی از تفریحات هیجانانگیز و پرطرفدار در سراسر دنیا است. شما میتوانید با همراه داشتن امکانات و لوازم کافی برای کمپ و رعایت نکات ایمنی، یک شب عالی اطراف تالاب داشته باشید.
– عکاسی
طبیعت بینظیر تالاب و پوشش گیاهی منحصربهفردی که دارد، هر عکاسی را برای ثبت تصاویر عالی، وسوسه میکند. کنار این مورد شما میتوانید با عکاسی، خاطرات خوش خانوادگی خود را هم ثبت کنید.
– طبیعتگردی
همانطور که بارها اشاره شد، تالاب انزلی یکی از خاصترین تالابها در سطح بینالمللی است. همین ویژگی برای افراد علاقهمند به طبیعت و طبیعتگردی فرصت خوبی است از یکی از کمنظیرترین مناطق جهان بازدید کنند.
– قایقسواری و کایاکسواری
شنا در تالاب انزلی ممنوع است؛ اما شما میتوانید برای تماشای جایجای آن، در هرکدام از اسکلهها، قایق یا کایاک اجاره کنید. غوطهور بودن میان این تالاب یکی از لذتبخشترین حسهایی خواهد بود که تجربه کردهاید.
– پرندهنگری
تنوع بالای جاندارانی که در تالاب زندگی میکنند، نشاندهنده زیست حیاتبخش مرداب انزلی است. خیل عظیمی از پرندگان که هم بهصورت دائمی و هم مهاجر در این مکان حضور دارند، هرساله تعداد بسیاری از پرندهنگرها را به منطقه میکشاند.
پرندهنگری یک تفریح عالی و پرهیجان است که صبر و حوصله افراد را به چالش میکشد.
امکانات رفاهی تالاب انزلی
اطراف تالاب انزلی، رستورانهای متعددی وجود دارد که شما میتوانید برای استراحت از آنها استفاده کنید؛ البته چندین سرویس بهداشتی عمومی هم برای رفاه حال گردشگران در اطراف تالاب تعبیه شده است. آلاچیق و بازارهای محلی هم از جمله امکانات پیرامون مرداب هستند.
شرایط اقامت در تالاب انزلی
برای شبمانی در تالاب انزلی شما گزینههای متعددی دارید. میتوانید شب را در چادر، اقامتگاههای بومگردی یا هتل بمانید.
کمپینگ و شبمانی حوالی تالاب انزلی
برای کمپ اطراف تالاب انزلی شما به چادر مناسب، کیسه خواب متناسب با فصل، لباس کافی و تجهیزات نیاز دارید. تجهیزاتی برای پخت غذا، روشنکردن آتش، امنیت در برابر بارش باران و از این دست اغلام تخصصی کمپ.
اقامتگاههای بومگردی و هتلهای انزلی
اطراف تالاب بومگردی و هتلهای متعددی وجود دارد که در ادامه به معرفی آنها میپردازیم؛
هتل آبکنار
این هتل نزدیکترین هتل به تالاب انزلی است که تنها به اندازه ۱۵ دقیقه پیادهروی تا تالاب فاصله دارد.
هتل آپارتمان امیران
یک هتل آپارتمان خوشقیمت در بندرانزلی که ۳۰ دقیقه با تالاب فاصله دارد.
هتل سفیدکنار
سفیدکنار یک هتل چهارستاره با امکانات رفاهی بسیار خوب که در بندرانزلی قرار دارد. از این هتل تا تالاب ۳۰ دقیقه راه است.
سوییت پوررجب
اقامتگاه پوررجب در استان گیلان، یک اقامتگاه با فضای دوستانه و غذاهای محلی است. فاصله شما در این اقامتگاه با مرداب انزلی تنها ۴۰ دقیقه است.
توصیههایی برای سفر به یادماندنی در تالاب انزلی
برای سفر به تالاب انزلی، اگر قصد کمپکردن ندارید، دوربین عکاسی و آب مهمترین تجهیزاتی است که باید همراه داشته باشید. بسته به اینکه در چه فصلی به این منطقه سفر میکنید، پوشیدن لباس مناسب، شرط مهمی برای یک سفر دلچسب است.
درنظر داشته باشید در فصول گرم، احتمال گزش حشرات وجود دارد درنتیجه توصیه میکنیم حتما اسپری دورکننده حشره همراه داشته باشید و لباس پوشیده بپوشید. استفاده از کرم ضدآفتاب و کلاه هم از شما در برابر آفتاب سوختگی محافظت میکند.
تالاب در روز زیبایی بیشتری دارد. شما در نور روز میتوانید از طبیعت لذت ببرید؛ اما اگر قصد خوابیدن در دل طبیعت را دارید، شبهای تالاب آرامش توام با صدای طبیعت را برای شما به ارمغان میآورد.
بهتر است برای آنکه هم خود شما و هم باقی جانداران که در این منطقه زندگی میکنند، در آرامش باشند، از پخش موسیقی با صدای بلند خودداری کنید.
شنا در هر تالابی ممنوع است. در تالاب انزلی شنا نکنید و سفر خاطرهانگیزی برای خود و همسفران رغم بزنید.
<علی بابا / منبع