در دل کوه های جنوب کرمانشاه، گوردخمه سان رستم، یادگاری از تاریخ ایران را به نمایش می‌گذارد. این گوردخمه در ۶۴ کیلومتری جنوب شهر کرمانشاه، در منطقه جلالوند و ۱۱ کیلومتری روستای بوژان قرار گرفته است.
درون یک سنگ هرمی شکل به ارتفاع ۵ متر، اتاقی به شکل استودان یا گور دخمه حکاکی شده است. سقف این اتاق تقریباً به‌شکل قوس طراحی شده و برخلاف گور دخمه‌های مادی، در کف دره قرار دارد.
متاسفانه در سال‌های اخیر آسیب‌های زیادی به این بنای تاریخی وارد شده و روی دیوار‌های آن هم از داخل و هم بخش خارجی انواع آسیب‌ها اعم از رنگ و پیام‌های یادگاری و تبلیغاتی به چشم می‌خورد.
فریدون زارعی، رئیس اداره میراث فرهنگی شهرستان کرمانشاه، اعلام کرد که گوردخمه «سان رستم» با کمک مرمت‌گران حرفه‌ای مرمت خواهد شد.
فریدون زارعی گفت: «با وجود اینکه سان رستم تنها یک گوردخمه تاریخی است که در داخل یک سنگ حفر شده و حتی عملاً خالی از هرگونه نقش و نگار و معماری است، اما متاسفانه سوداگران آثار تاریخی با این تصور باطل که ممکن است در داخل این سنگ اشیا تاریخی یا گنجی وجود داشته باشد، حفره‌هایی را روی آن کنده‌اند و آسیب‌هایی به آن وارد کرده‌اند. باز بودن درب این اثر تاریخی نیز باعث شده گاهاً برخی افراد وارد آن شده و در آن آتش روشن کنند که این مسئله نیز باعث شده تا داخل آن به‌دلیل دود ناشی از آتش سیاه شود.»
همچنین با اشاره به اینکه امکان کارکردن نرده و درب و حفاظ برای سان رستم وجود ندارد گفت: «متاسفانه هرگونه نرده یا درب حفاظ که برای آن گذشته شود، به سرعت به سرقت می‌رود.»
بنابرگفته‌های رئیس اداره میراث فرهنگی شهرستان کرمانشاه، این سازمان در تلاش است تا سان رستم را به یک نقطه گردشگری در کرمانشاه تبدیل کند.
زارعی درباره اقدامات انجام شده برای سان رستم، گفت: «در حال حاضر اقداماتی مانند کف سازی انجام شده و برای آسیب هایی که به بدنه اثر وارد شده، مرمت اضطراری صورت می‌گیرد. تا چند سال آینده علاوه بر محوطه سازی و مرمت این اثر تاریخی، تلاش می‌شود تا خدمات رفاهی نیز در اطراف آن ایجاد شود تا به محلی گردشگری تبدیل شود.»
سان رستم، با معماری خاص خود، گویای تاریخ و فرهنگ منطقه و نشان از اهمیت آن در گذشته است.
<علی بابا / منبع
